Bayram mı geliyor?

Bayramlar benim 17 yaşımda ki  yaşadığım  bayramlarmış! bunu şimdi çok daha iyi anlıyorum. Gerçekler yüzüme acı bir tokat gibi iniyor ve ben benden gidemiyorum. Deli çağında değilim, sorumluluklarımın altında ezildiğim yaşımdayım. Eski yaşadığım bayramların arife günlerinde odun fırınlarında kömbeler pişirilirdi. Kömbeler yüzü nar gibi kıpkırmızı kızarmış üstü küncü dolu tahinli, yağlı, yusyuvarlak yuvarlanmış,  içi mayalı ekşi ekşi taze maya kokan, kömbeler…

Taze çökeleklerden yapılmış börekler diğer tarafta ise içleri ceviz dolu ev baklavaları, tel kadayıflar, burma tatlılar. Kapıya gelen çocuklara ikram etmek için cıncık şekerler… Özel misafirlere ikram etmek için bir koşu gidilir mahallenin bakkalından  kağıt şekerler alınırdı.

Bayramdan bir önce ki gün arife günü oruç tutulur hem de nasıl oruç tutulur? Anne babalar elinden gelse beşikteki bebeğine bile arife günü olduğu için oruç tuttururdu. Arife gününün orucu diğer günlerden farklıdır bir aydır düzenli oruç tutulup son güne gelinmiştir ve ertesi gün bayramdır. Arife günü kurtlar kuşlar, ağaçlar, böcekler dahi oruç tutuyordur o yüzden arife gününde tutulan oruç özeldir. Tutulan oruç özel olduğu için de 7 den 70 herkes oruç tutar. Akıl balık olmayan küçük çocuklar öğlene kadar dahi arife gününün sevabına nail olması için oruç tutturulur. Kırmızı kundura, uğurböceği ,çocukların eskimeyen tabiriyle şeker bayramının gelmesini beklemek ayrı bir bekleyiştir. Bayramdan bir gün önceki akşam ertesi gün bayram olacak diye sokaklar şenlenirdi. Büyük küçük sokakta toplanırdı. Sokak oyunları mahalle arası bayram geliyor yürüyüşleri yapılırdı.

Senin de evde kös kös oturtarak bayramı beklemene müsaade edilmezdi .Komşu çocukları seni illa aralarına katmışlardır. Hatta bir ara bakmışsın kendine, komşu çocuklarının arasında olduğun yetmiyormuş gibi elinde sopayla tak tak, tın tın teneke bile çalıyorsundur. Sana teneke çaldığın için kızacak komşularına gülümseyerek: bayram geldi, sözlerinin ardına sakladığın, teneke çalmanı, o zaman gelen bayrama borçluydun.

Anneler çocukları için pazardan, babalar mağazadan bayramlık alırlardı. Annene düşkünsen bayramın ilk günü onun aldığı bayramlığı giyersin yok babana düşkünsen bayramın ilk günü onun aldığı bayramlığı üzerine giyersin…

Gece ellerine yakılmış bir batman bayram kınası acaba elimi iyi tutacak mı düşüncesi, kapı kapı  gezerek toplayacağın şekerlerin hesabı, bir o yana bir bu yana sabah olsa da bayram olsa diye yatağında  dolana dolana uyuduğun  bayram gecesi bayramlıkların başucunda onlara gülümseyerek uyuduğun bayram gecesi unutulmayacaktır.   Bayram harçlığını baban verdiyse tamam konu komşunun sana harçlık vermesine gerek yoktur. Eline şeker tutuşturmaları senin için yeterlidir. Hele de bayramlığın çok güzel olmuş üzerine denmesi, hafif tombul yanağını tutmaları, Saçlarını kim yaptı denmesi bayramdır.

Büyükler saygıyla, küçükler sevgiyle karşılanan bayramlar… Bir tek komşunun kapısına uğramadan geçilmez. Komşudan birinin kapısına uğramadan geçersen o komşuyla bayramlaşmamış olursan Allah seni yakacaktır o yüzden sakın böyle bir şey yapmaya kalkışmamalısındır. Yakın komşudan uzak komşuya doğru tüm komşularla tek tek bayramlaşılarak kapı kapı bayram gezmesi yapılır. Büyüklerin ellerini saygıyla öpersin, büyüklerinde seni öyle karşılar ki adeta kendini devlet büyüğü gibi hissedersin.

Büyükler derdi ya nerede o eski bayramlar? Bende mi büyüdüm nerede o eski bayramlar? Evimin camını sildiğim iki katlı bahçeli evimiz? Bahçesini komşunun bahçe kapısına kadar sulayıp süpürdüğüm? Elimde süslü cam şekerlikle komşunun çocuklarını balkon kapısında beklediğim, ayağında bembeyaz çoraplarıyla komşunun delikanlılarına kolonya tuttuğum?…

Hani bu kız benden 10 yıl erken doğmuş denen 10 yıl geç kaldığım bayramlar, Nikah düşüyor diye bayram  bayram  tokalaşmayarak küstürdüğün komşu oğulları neredeler? …